شهر برزک
در جنوب غربی کاشان در یک منطقه کوهستانی در دامنه کوههای کرکس در فاصله حدوداً 45 کیلومتری کاشان و در مسیر جاده نیاسر (حدود 20کیلومتری نیاسربه سمت جنوب) قرار دارد.
وجود سازه های آهکی در اطراف و بویژه در بخش جنوبی منجر به تقویت آبهای زیرزمینی منطقه گردیده است . ارتفاع آن از سطح دریا 1600 تا 3588 متر می رسد . چهار کوه ، برزک را چون نگین زمردین در برگرفته است : از جنوب کوه کمر بمبرل از غرب کوه شید، از شرق کوه کارگ و از شمال کوه کمر آله . طول جغرافیایی برزک 51 13 51 و عرض جغرافیایی 29 47 23 می باشد.
وسعت و ساختار شهری : برزک دارای هفت محله می باشد که عبارتند از : محله امام خمینی ( سرگاول) 2- محله درب مسجد جامع 3- محله شهید رجائی ( سردل ) 4- محله درب زیارت 6-محله کارگاه 7- محله باغستان
دره برزک از سمت شمالغربی به سمت جنوب شرقی ادامه دارد و در انتها به دو دره اصلی بنامهای گلوآب و بیداک منتهی می شود. طول قسمت آباد دره به بیش از 12 کیلومتر می رسد لذا گسترش آن بصورت طولی بوده و وجود چشمه سارهای متعدد ، گسترش باغهای میوه را در طول دره برزک موجب گشته و آن را به باغ شهری زیبا تبدیل کرده است که همچون نگینی سبز در منطقه خود نمائی می کند.
مکانهای تاریخی:
تپه قلعه :
تپه تاريخي قلعه مربوط به دوره سلجوقيان و قبل از آن ميباشد. غاز كشف شده در اين تپه به همراه وسايلي نظير تنور گلي، ظروف سفالي و گلي، سركو و … حكايت از سكونت و زندگي بسيار دور در اين محل دارد.
ارتفاع قلهي اين تپه از جاده اصلي و قابل دسترسي مصلي حدود 20 متر ميباشد . هنگامي كه به بالاي تپه صعود مينمايي و به چهار طرف نظاره ميكني سرسبزي و شادابي درختان، دشت و كوههاي سر به فلك كشيده و خانههاي كاهگلي چشمانتان را نوازش ميكند.
تپه تاريخي قلعه در مركز شهر واقع شده كه داراي فضا و نمايي زيبا در هر طرف ميباشد. به همت شهرداري برزك، اين تپه به عنوان سايت برگزاري اولين جشنواره گل و گلاب شناسايي، طراحي و عمليات اجرايي آن از اوايل سال 83 آغاز و به نام تفرجگاه و همايشگاه تپه تاريخي قلعه نامگذاري شد كه به صورت يك طرح جامع به عنوان يك همايشگاه و تفرجگاه در آينده مورد استفاده قرار گيرد.
مصالح مورد استفاده براي عمليات اجرايي اين تپه، با اقليم منطقه همخواني دارد. يعني با استفاده از سنگ و چوب اين كار صورت گرفته و جذابيتي را ايجاد نموده كه تداعي كننده قدمت چندين هزار ساله اين تپه ميباشد.
اين تفرجگاه داراي سكوهاي سنگي جهت اسكان و استراحت، صندلي و نيمكتهاي چوبي و مطابق با فضاهاي اطراف، آلاچيق، بناي كوشك در مرتفع ترين نقطه تپه، آبشار كه از مركز كوشك شروع و پس از گذشتن از بركهها و جزيرههاي آب به پايين تپه در محل استخر ذخيره آب ختم ميشود و. . . ميباشد.
هم اكنون مراحل سكو سازي و نشيمن گاه تپه قلعه توسط ميراث فرهنگي و گردشگري در حال انجام ميباشد.
غار كشف شده در تپه تاريخي قلعه:
قدمت اين غار به دوران سلجوقيان باز مي گردد و هم اكنون شهرداري با همكاري ميراث فرهنگي و گردشگري به دنبال ثبت ملي اين اثر تاريخي مي باشند.
بنا به اظهار و نقل قول سينه به سينه بزرگان شهر اين غار كه در سكونت گاه اوليه برزك (تپه قلعه) ميباشد داراي 3 مسير اصلي بوده كه يكي از مسيرها به مسجد جامع شهر و مسير ديگري به حمام ميان ده و مسير سوم به طرف كوه اشك ادامه دارد و هم اكنون شهرداري به جهت انجام تحقيقات بيشتر مشغول آزادسازي معبرهاي مسدود شده اين غار در اثر ريزشهاي ساليان متوالي ميباشد.
از آثار برجاي مانده در اين غار ميتوان به حفركانال هاي كوچك حفاري شده در دل سنگ جهت دفن يا نگهداري استخوانهاي گذشتگان خود، ظروف سفالي و گلي برجاي مانده و وجود سقف هاي زيباي اين غار اشاره كرد.
انتظار مي رود با مرمت و بازسازي كامل اين غار و بازگشايي آن به روي گردشگران، صنعت گردشگري و توريسم برزك در كنار ديگر آثار تاريخي و مناظر طبيعي و بكر متحول شود.
نظر من :
وقتی از اتوبان کاشان به جاده نیاسر وارد شدیم حدود 5 کیلومتر مانده به نیاسر تابلو مرق (maragh) و برزک نصب شده که به چپ می رویم حدود 18 کیلومتر بعد جاده مرق (سمت راست) و 2کیلومتر بعد سعدآباد و روستای برزک که تازه شهر شده است می رسیم , از ابتدای ورود به جاده برزک تا جاده انحرافی مرق طبیعت خشک و هوا گرم است ولی بعد از آن یک دفعه پشت یک پیچ تند باغها سر درآورده همه جا سرسبز و هوا خنک می شود , بسیار جالب است بزرک به یک باغ بزرگ می ماند که خانه های گلی در آن قرار دارند که بوی صممیت و مهربانی میدهد . کوچه های باریک و تنگ با درختان بسیار و کوچه باغها ی قشنگ جالب و دیدنی است در وسط روستا تپه تاریخی قلعه است که جدیدا" برای بالا رفتن از تپه و رسیدن به قلعه پله های ساخته شده و روی تپه نیز به پارک تبدیل شده است. در ضلع شمالی و ابتدای تپه دهانه تنک وتاریک غاری است که به قول اهالی روستا درب ورودی خانه های زیر زمینی زمان سلجوقیان است که به نوک تپه که قلعه است, راه دارد که در حال حاضر برق کشی شده و میتوان از داخل آن دیدن کرد و لی ما به واسطه قطع برق نتوانستیم داخل آن را ببینیم , از بالای قلعه که آثار آن هنوز وجود دارد می توان کل روستا را دید , دور تا دور تپه را باغهای میوه فرا گرفته است سر سبز و زیبا و این تپه مانند قارچی از زمین بیرون زده . سمت جنوبی روستا راهی دارد به باغهای بیرون روستا که از رودخانه های فصلی که آثار آنها پیدا است می گذرد در این مسیر به نظر می رسد خانه های اهالی با سنگ و کوه عجین شده است و آبشاری از وسط روستا به میان باغهای شمالی می خزد . مردم با مرامی دارد و مهمانواز که در این سفر مهمان باغ اقا محمود بودیم جوان بسیار خوب ومهربانی بود و در دل باغها جوی های آبی بود که می گفتند از چمشه ساران میآید و همه درختان را سیراب می کرد و سردابی نیز ساخته شده بود برای سیراب کردن کشاورزان و رهگذارن . باغهای میوه اغلب گیلاس , البالو ,زرد الو , انگور , گل محمدی و درختان چنار بسیا کهن سال که چنان سایه ساری بوجود آورده است که دوست داری چنان بیآرامی و بیآسایی و هرگز فکر بازگشت را نکنی . طبیعتی است بس شگرف و دوست داشتنی و جایی از بهشت , درختان به هم تنیده سر, جوی آب و سر سبزی چشم نواز و روح لطیف نسیم عطر گل محمدی که از لابلای شاخسار درختان و میوه های تابستانی جان می دمد به کالبد مردم خسته و ملول از زندگی روزمرگی , آری اینجا نشان دارد از بهشتی که خدا وعده داده است .
بیایید خود را از روزمرگی درآورده , از شلوغی وکار دل بکنیم و دمی غنیمت شمریم و همدم نسیم و عطر دل انگیز گل محمدی شویم.
